Lees welke maatregelen de Europese Unie neemt om de CO2-uitstoot te verminderen als deel van het “Fit for 55 in 2030”-pakket.
EU-klimaatdoelstellingen
Om klimaatverandering aan te pakken, heeft het Europees Parlement de Europese klimaatwet aangenomen, die de emissiereductiedoelstelling van de EU voor 2030 tot ten minste 55% verhoogt in plaats van tot 40% en die klimaatneutraliteit tegen 2050 wettelijk bindend maakt.
De klimaatwet is deel van de Europese Green Deal, het EU-stappenplan op weg naar klimaatneutraliteit. Om de klimaatdoelstellingen te bereiken, heeft de Europese Unie een ambitieus wetgevingspakket opgesteld, bekend als ‘Fit for 55 in 2030’. Het bevat 13 onderling verbonden herwerkte wetten en zes wetsvoorstellen inzake klimaat en energie.
Lees ook: feiten en cijfers over klimaatverandering in Europa.
Een emissiehandelssysteem voor de industrie
Het EU-emissiehandelssysteem (ETS) heeft tot doel de CO2-uitstoot van de industrie te verminderen door bedrijven te verplichten een vergunning te hebben voor elke ton CO2 die ze uitstoten. Bedrijven moeten deze vergunningen kopen via veilingen. Er zijn enkele prikkels om innovatie in de sector te stimuleren.
Het Europese ETS is 's werelds eerste grote koolstofmarkt en dit blijft voorlopig de grootste. Het reguleert ongeveer 40% van de totale uitstoot van broeikasgassen in de EU en omvat ongeveer 10.000 energiecentrales en fabrieken in de EU.
Om het ETS in lijn te brengen met de emissiereductiedoelstellingen van de Europese Green Deal, werkt de EU aan een herziening van de regeling. Het Parlement wil dat de emissies in de ETS-sectoren tegen 2030 met 63% dalen ten opzichte van het niveau van 2005, terwijl de Commissie 61% had voorgesteld.
Lees meer over hoe het EU-emissiehandelssysteem werkt en hoe het momenteel hervormd wordt.
Verlaging van de uitstoot door transport
Uitstoot van schepen en vliegtuigen
Burgerluchtvaart is verantwoordelijk voor 13,4% van de totale CO2-emissies van het vervoer in de EU. Op 8 juni 2022 stemde het Parlement voor een herziening van het ETS voor de luchtvaart om het ETS toe te passen op alle vluchten die vertrekken uit de Europese Economische Ruimte, inclusief vluchten die buiten het gebied landen.
Europarlementariërs willen dat gebruikte bakolie, synthetische brandstof of zelfs waterstof geleidelijk de norm wordt voor vliegtuigbrandstof. Ze willen dat leveranciers vanaf 2025 duurzame brandstof gaan leveren, om tegen 2050 85% van alle vliegtuigbrandstof op EU-luchthavens te dekken.
Het Parlement wil ook de industrie sneller koolstofarm maken door het ETS uit te breiden tot het maritiem transport. Europarlementariërs willen dat de maritieme sector de uitstoot van broeikasgassen door schepen vanaf 2025 met 2%, vanaf 2035 met 20% en vanaf 2050 met 80% vermindert ten opzichte van 2020. De reducties moeten gelden voor schepen van meer dan 5000 brutoton, die verantwoordelijk zijn voor 90% van de CO2-uitstoot.
Meer over EU-maatregelen om de uitstoot van vliegtuigen en schepen te beperken.
Verkeersuitstoot auto's
Auto's en bestelwagens produceren 15% van de CO2-uitstoot van de EU. Het Parlement steunde het voorstel van de Commissie om de CO2-uitstoot van auto's en bestelwagens in 2035 tot nul terug te brengen met de tussentijdse emissiereductiedoelstellingen voor 2030 van 55% voor auto's en 50% voor bestelwagens.
Meer informatie over de nieuwe CO2-doelstellingen voor auto's.
Om deze doelstellingen te behalen, moeten alle nieuwe auto's en bestelwagens die vanaf 2035 in de EU worden verkocht, emissievrij zijn. Deze regels hebben geen impact op huidige auto’s.
Lees meer over het EU-verbod op de verkoop van nieuwe benzine- en dieselauto's
De overstap naar emissievrije voertuigen moet gepaard gaan met een uitgebreide infrastructuur voor duurzame brandstoffen. De Europarlementariërs willen tegen 2026 minstens om de 60 kilometer elektrische oplaadpunten voor auto's langs de belangrijkste EU-wegen en tegen 2028 om de 100 kilometer tankstations voor waterstof.
Lees meer over hoe de EU het gebruik van duurzame brandstoffen wil vergroten.
Het Parlement heeft ingestemd met de invoering van een koolstofheffing voor wegvervoer en verwarming, meestal omschreven als ETS II. Europarlementariërs willen dat bedrijven een koolstofprijs betalen voor producten zoals brandstof of stookolie, terwijl gewone consumenten tot 2029 zouden worden vrijgesteld.
Vermindering van de uitstoot door de energiesector
De verbranding van brandstoffen is verantwoordelijk voor meer dan driekwart van de uitstoot van broeikasgassen in de EU. Een vermindering van het energieverbruik en de ontwikkeling van schonere energiebronnen zijn essentieel om de klimaatdoelstellingen van de EU te bereiken en de afhankelijkheid van de EU van de invoer uit derde landen op te lossen.
Minder energie verbruiken
Om het energieverbruik terug te dringen heeft het Parlement in september 2022 ingestemd met een vermindering van het eindverbruik van energie met ten minste 40% tegen 2030 (zoals het elektriciteitsverbruik van huishoudens) en 42,5% van het primaire energieverbruik (de totale vraag naar energie in een land, zoals de brandstof die wordt verbrand om elektriciteit te produceren).
De verwarming en afkoeling van gebouwen is momenteel goed voor 40% van het totale energieverbruik in de EU. Het Parlement werkt aan regels voor de energieprestaties van gebouwen, met als doel tegen 2050 een gebouwenbestand zonder uitstoot te verwezenlijken. De regels omvatten:
-
-renovatiestrategieën
-
-de vereiste dat alle nieuwe gebouwen in de EU vanaf 2030 emissievrij moeten zijn
-
-de installatie van zonnepanelen op nieuwe gebouwen
Lees meer over het EU-plan om het energieverbruik te verminderen.
Meer hernieuwbare energie
De ontwikkeling van schone energiebronnen als alternatieven voor fossiele brandstoffen zal de EU ook helpen om de uitstoot te verminderen.
Momenteel is meer dan 20% van de in de EU verbruikte energie afkomstig uit hernieuwbare bronnen. In september 2022 eiste het Parlement een verhoging tot 45% hernieuwbare energie in de energiemix tegen 2030.
In december 2022 eisten Europarlementariërs ook dat vergunningen voor duurzame energiecentrales sneller worden verleend, ook voor zonnepanelen en windmolens.
Europarlementariërs onderzoeken de mogelijkheden voor hernieuwbare waterstof en offshore hernieuwbare bronnen naast windenergie, zoals golfslagenergie. EU-financiering voor aardgasinfrastructuurprojecten wordt afgebouwd en het geld wordt herbestemd voor waterstof en offshore infrastructuur voor hernieuwbare energie.
Lees meer over hoe de EU hernieuwbare energie stimuleert.
Koolstofheffing op ingevoerde goederen
Een mechanisme voor koolstofgrenscorrectie zou bedrijven binnen en buiten de EU ertoe aanzetten koolstofarmer te produceren door een koolstofprijs te heffen op de invoer van bepaalde goederen die afkomstig zijn uit landen met minder klimaatambities. Het is bedoeld om koolstoflekkage te voorkomen, waarbij industrieën hun productie verplaatsen naar landen met minder strenge regels voor de uitstoot van broeikasgassen.
Als onderdeel van het 'Fit for 55'-pakket heeft de Europese Commissie in juli 2021 een koolstofgrensaanpassingsmechanisme (CBAM) voorgesteld, dat een koolstofheffing zou toepassen op de invoer van bepaalde goederen van buiten de EU. Europarlementariërs willen dat dit mechanisme vanaf 1 januari 2023 wordt ingevoerd, met een overgangsperiode tot eind 2026 en volledige invoering in 2032.
Lees meer over het voorkomen van koolstoflekkage.
De aanpak van CO2-uitstoot van andere sectoren
Lees meer over de emissiereductiedoelstellingen voor elk EU-land.
Bossen gebruiken om emissies te absorberen
Bossen zijn natuurlijke koolstofputten, wat betekent dat ze meer koolstof uit de atmosfeer opnemen dan ze uitstoten. EU-bossen absorberen elk jaar bijna 7% van de totale uitstoot van broeikasgassen in de EU. De EU wil dit vermogen gebruiken om de klimaatverandering te bestrijden.
In juni 2022 steunden de EP-leden de verhoging van de doelstelling voor koolstofputten in de sectoren die te maken hebben met het gebruik van bodems, bomen en planten. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door moerassen en veengebieden te herstellen, nieuwe bossen aan te planten en de ontbossing te stoppen.
Lees meer over hoe de EU koolstofputten wil ontwikkelen.
Ontbossing is een wereldwijd probleem. Daarom werkt de EU aan een verordening die bedrijven zal verplichten na te gaan of in de EU ingevoerde producten niet zijn geproduceerd op ontboste of aangetaste grond.
Lees meer over de oorzaken van ontbossing en hoe de EU deze aanpakt.
