Het Parlement maakt de weg vrij voor de liberalisering van de postbezorging in de EU vanaf 1 januari 2011, twee jaar later dan de Europese Commissie voorstelt. Dit betekent dat nationale postdiensten geen monopolie meer zullen hebben op de bezorging van post onder 50 gram (de zogenaamde "reserved area").
Tijdens het debat van gisteren zei rapporteur Markus FERBER (EVP-ED, DE): "Gedurende meer dan 200 jaar zijn er postmonopolies geweest. Maar monopolies zijn niet in staat de problemen op te lossen waar de postdiensten zich nu voor geplaatst zien. Die problemen kunnen alleen worden opgelost indien er eerlijke concurrentie is, die de wettelijke bepalingen omtrent werk en arbeidsomstandigheden in acht neemt."
Liberalisering in 2011 + twee jaar
Het uitstel van twee jaar is een tussen de EVP-ED, PES en ALDE-fracties uitgewerkt compromis, dat de steun krijgt van het Parlement. Volgens sommige leden hebben bepaalde lidstaten meer tijd nodig om het wettelijk kader op te zetten dat verzekert dat de postbezorging EU-wijd zal kunnen doorgaan tegen een redelijke prijs. Bovendien hebben sommige postdiensten meer tijd nodig om zich aan de nieuwe marktomstandigheden aan te passen.
Het uitstel van twee jaar wordt nog aangevuld - voor zover dit noodzakelijk is voor de handhaving van de "universele dienst" (de volledige territoriale dekking van de postbezorging) - met de mogelijkheid tot twee jaar extra uitstel voor:
-
-de nieuwe lidstaten van de EU;
-
-lidstaten met veel afgelegen gebieden of eilanden;
-
-lidstaten met een kleine bevolking en een beperkte geografische omvang, die daarom "specifieke kenmerken hebben die van specifieke invloed zijn op postdiensten."
Het laatste punt is met name van belang voor Luxemburg.
Wederkerigheid
Zolang landen de eigen postmarkt nog niet geheel hebben vrijgegeven, mogen zij (hun nationale bedrijven) niet deelnemen in de postdiensten van landen die dat wel al hebben gedaan. Verder bepaalt het EP dat op het platteland en in de stad hetzelfde tarief voor postbestelling moet gelden. De lidstaten moeten ervoor zorgen dat ook op het platteland en in dun bevolkte gebieden voldoende contactpunten zijn waar post kan worden aangeboden. De lidstaten moeten het minimum aantal contactpunten vaststellen om de universele dienstverlening te garanderen.
Universele dienstverlening en compensatiemechanismen
Het Parlement bepaalt dat brieven ten minste vijf keer per week ingezameld en bezorgd moeten worden, niet alleen in Londen of Athene, maar ook op Kreta en de Shetlandeilanden. Deze universele dienst moet behouden blijven. Indien marktspelers niet in staat blijken zulke diensten winstgevend te kunnen exploiteren, mogen de lidstaten compensatiefondsen opzetten. Deze fondsen worden ófwel gefinancierd door de dienstverleners en/of door gebruikersgelden, óf door de staat. De lidstaten bepalen op welke wijze zij de financiering van deze fondsen regelen. Iedere lidstaat die tot de conclusie komt dat de universele dienstverlening op zijn grondgebied een netto last met zich meebrengt, moet een nationaal plan opstellen om deze kost te dekken en dit plan aan de Commissie meedelen.
Bestaande arbeidswetgeving wordt niet aangetast
Het EP neemt in de richtlijn op, dat deze de geldende arbeidswetgeving van de lidstaten, waaronder het recht om te staken, en de relaties tussen de sociale partners onverlet laat. Verder blijven de lidstaten gerechtigd regels te stellen op niet-economische gronden, bijvoorbeeld met betrekking tot het briefgeheim of de kwaliteit van de bezorging van gevaarlijke goederen.
Achtergrond
De huidige postrichtlijn loopt af op 31 december 2008. Onder de bestaande richtlijn is de reserved area, dat deel van de postdiensten waarop monopolies mogen worden gehandhaafd, trapsgewijs verlaagd van 350 gram in het begin tot 100 gram in 2002 en 50 gram nu.
Tussen de lidstaten bestaan er grote verschillen in de mate van liberalisering van de postdiensten. Zweden, Finland en Groot-Brittannië hebben reeds hun gehele postmarkt geliberaliseerd, Duitsland en Nederland volgen op 1 januari 2008. Andere landen, met name Frankrijk, hebben grote bezwaren tegen de liberalisering van de reserved area. In de Raad bestaat dan ook nog geen overeenstemming, waardoor een tweede lezing hoogstwaarschijnlijk onvermijdelijk zal zijn. Deze zal waarschijnlijk eind van dit jaar plaatsvinden. Op 31 december 2008 moet er in ieder geval een nieuwe richtlijn zijn, omdat de bestaande dan afloopt. Bij gebrek aan een nieuwe richtlijn zullen de normale Europese mededingingsregels gaan gelden.
Meer over ...